بیش از سه قرن است که از عمر نخستین آثار نمایشی که همان درام های مذهبی – تعزیه باشد می گذرد. ادبیات نمایشی که بر پایه ی اصول و قواعد نمایش فرنگستان پی ریزی شده نیز عمرش دارد کم کم به حدود دو قرن می رسد.
جلد اول مجموعه ادبیات نمایشی در ایران نخستین کوشش ها تا دوره قاجار را در بر می گیرد و به بررسی آثار آخوندزاده، میرزا آقا تبریزی و نهضت ترجمه و اقتباس نمایشنامه در ایران می پردازد و مباحثی چون نمایشنامه نویسی، نقد و نظریه های نمایشی را به عنوان گنجینه های ادبیات نمایشی در ایران مورد بررسی قرار می دهد.
جلد دوم مجموعه ادبیات نمایشی در ایران دوران انقلاب مشروطه را در بر می گیرد و به بررسی آثار نمایشنامه نویسان آذری و فارسی زبانی چون حاجی بگف، نریمانف، مویدالممالک فکری، کمال الوزاره محمودی و همین طور نخستین روزنامه تئاتر ایران و نهضت ترجمه و اقتباس نمایشنامه در ایران می پردازد و با چاپ متون نمایشی چون حکام قدیم – حکام جدید، اوستاد نوروز پینه دوز و ضحاک راه آشنایی و بررسی ادبیات نمایشی در ایران را برای علاقه مندان هموار می سازد.
جلد سوم مجموعه ادبیات نمایشی در ایران دوران حکومت رضا شاه پهلوی (۱۳۲۰-۱۳۰۰ هـ ش) را در برمی گیرد. رضا کمال شهرزاد، حسن مقدم، میرزاده ی عشقی، صادق هدایت، سعید نفیسی و گریگور یقیکیان از جمله نمایشنامه نویسانی بودند که آثاری ناسیونالیستی با نگاهی حسرت زا و رمانتیک به گذشته باستانی در این دوران از خود برجای گذاشتند. در این جلد با مباحثی چون اپرت، نقد و تأسیس نخستین مدارس نمایشی در ایران نیز آشنا می شویم.
|